فعالیت
در بخشی از حیاط مدرسه که شیبدار است، با آبپاش، پارچ یا ... مقداری آب در چند نقطه نزدیک به هم بر سطح زمین بریزید. سپس مسیر حرکت آب را رسم کنید. مسیر خود را با شکل روبهرو مقایسه کنید.
پاسخ و توضیح فعالیت صفحه 51 علوم هفتم
این فعالیت یک کار عملی ساده برای درک مفهوم **مسیر جریان آبهای سطحی** و تأثیر **شیب** و **ناهمواریهای** سطح زمین بر آن است. 💧
### ۱. مشاهده و مقایسه مسیر جریان
* **آغاز جریان:** در ابتدا، آب ریخته شده به دلیل وجود شیب، شروع به حرکت به سمت پایین میکند.
* **تغییر مسیر:** بهجای اینکه آب بهصورت یک خط مستقیم حرکت کند، احتمالاً متوجه میشوید که آب در نقاطی که کمی **ارتفاع کمتری** دارند یا دارای **پستی و بلندی** هستند، متمرکز شده و سرعت میگیرد.
* **شکل مسیر (رسم شما):** مسیری که رسم میکنید، احتمالاً یک خط مستقیم نیست، بلکه دارای **پیچ و خمهای کوچک** خواهد بود که به دلیل ناهمواریهای سطحی (مثلاً ترکها، فرورفتگیها یا برآمدگیهای آسفالت حیاط) ایجاد شدهاند.
### ۲. نتیجهگیری
* **تأثیر شیب:** **شیب** مهمترین عامل در حرکت آب است. آب همیشه مسیر خود را به سمت پایینتر و جایی که **انرژی پتانسیل کمتری** دارد، پیدا میکند.
* **تأثیر ناهمواری:** هرچند نیروی گرانش، آب را به پایین میکشاند، اما **ریزتغییرات سطح** (ناهمواریهای کوچک) جهت حرکت را مشخص میکنند. آب، مسیر کممقاومتترین را برای عبور انتخاب میکند.
* **تشکیل شبکههای زهکشی:** این مشاهده کوچک، نمایانگر تشکیل شبکههای بزرگتر **آبراههها** و **رودخانهها** در طبیعت است. آبراهههای اصلی در طول زمان از اتصال همین مسیرهای کوچک و فرسایش آنها به وجود میآیند. 🌊
کهبدصفریان
1403/08/14
خوب